توزیع لینوکس (Linux Distribution) یا به اختصار Distro نامیده می‌شود، یک نسخه بسته‌بندی شده از لینوکس است که همراه مجموعه‌ای از نرم‌افزارها و ابزارهای کاربردی ارائه می‌شود که میتوان گفت هر توزیع لینوکس با توجه به اینکه یک سری نرم افزار و کتابخانه خاص در خود جای میدهد بر روی یک کاربرد خاصی تمرکز دارد.
Table Of Content
- اجزای اصلی یک توزیع لینوکس
- برخی از توزیع‌های محبوب لینوکس
- 1. اوبونتو Ubuntu
- ۲. دبیان Debian
- ۳. فدورا Fedora
- ۴. آرچ لینوکس Arch Linux
- ۵. سنت او اس Centos
- ۶. مینت Mint
- چرا از توزیع‌های لینوکس استفاده کنیم؟
- ۱. رایگان و متن‌باز
- 2. قابل سفارشی سازی
- ۳. امنیت
- ۴. بهره‌وری منابع
- ۵. توسعه و برنامه‌نویسی
- ۶. گزینه‌های متنوع
- ۷. پایداری و قابلیت اطمینان
- ۸. حمایت فعال جامعه
- انتخاب توزیع مناسب لینوکس
هر توزیع لینوکس، ابزارهای لازم برای انجام عملکردهای تخصصی را در خود جای داده است به عنوان مثال سیستم عامل cloudlinux ابزارهایی برای مدیریت منابع سخت افزاری سایت ها در خود جای داده و با نصب این سیستم عامل میتوان بر روی منابع مصرفی سایت های روی سرور کنترل داشت.
اجزای اصلی یک توزیع لینوکس
۱. هسته لینوکس : هسته یا کرنل ارتباط بین سخت افزار و نرم افزار را برقرار میکند و یکی از اصلی‌ترین بخش‌های سیستم عامل در نظر گرفت که تخصیص منابعی مانند CPU، رم و کنترل دستگاه‌های جانبی را مدیریت میکند. هسته پایین‌ترین سطح سیستم‌عامل است.
۲. ابزارهای سیستم و کتابخانه‌ها
– شامل ابزارهای پایه مانند GNU Core Utilities، کتابخانه‌های سیستمی و درایورهای سخت‌افزاری.
۳. رابط کاربری (UI): توزیع‌های لینوکس دو نوع رابط کاربری اصلی ارائه می‌دهند –
رابط‌های کاربری گرافیکی (GUI) : رابط‌های کاربری گرافیکی محبوب مانند GNOME ، KDE و Xfce یک محیط بصری کاربرپسند برای تعامل با سیستم فراهم می‌کنند.
رابط خط فرمان (CLI) : برای کاربران پیشرفته‌تر، CLI کنترل مستقیم سیستم را از طریق دستورات ترمینال ارائه میدهد.
۴. سیستم مدیریت بسته‌ها (package manager) : نصب، به‌روزرسانی و حذف نرم‌افزار را ساده می‌کنند. هر توزیع از مدیر بسته‌ی مخصوص به خود استفاده میکند، مانند –
APT برای توزیع‌های مبتنی بر دبیان مانند اوبونتو.
YUM/DNF برای توزیع‌های مبتنی بر Red Hat مانند Fedora و CentOS.
pacman برای Arch
۵. نرم‌افزارهای پیش‌فرض
– مرورگرها، ویرایشگرهای متن، پخش‌کننده‌های ویدئو و صوت و سایر برنامه‌های کاربردی.
برخی از توزیع‌های محبوب لینوکس
در اینجا برخی از محبوب‌ترین توزیع‌های لینوکس را معرفی می‌کنیم که هر کدام ویژگی‌های منحصر به فرد خود را دارند.
1. اوبونتو Ubuntu
مخاطب : کاربران مبتدی و عمومی
دلیل محبوبیت : اوبونتو یکی از پرکاربردترین توزیع‌های لینوکس است، به خصوص برای مبتدیان. کاربرپسند است و جامعه بزرگی دارد، به این معنی که پیدا کردن کمک در آن آسان است.
برخی از ویژگی‌ها : نصب آسان، نسخه‌های پشتیبانی بلندمدت (LTS) و مخزن نرم‌افزاری بزرگ.
۲. دبیان Debian
مخاطب : کاربران حرفه‌ای و توسعه‌دهندگان
دلیل محبوبیت : دبیان به خاطر پایداری‌اش شناخته شده است و اغلب به عنوان پایه برای توزیع‌های دیگر مانند اوبونتو استفاده می‌شود. دبیان انتخابی عالی برای کسانی است که یک سیستم قوی و امن می‌خواهند و به جدیدترین ویژگی‌های پیشرفته نیازی ندارند.
ویژگی‌ها : قابل اعتماد، ایمن و همه کاره.
۳. فدورا Fedora
مخاطب : توسعه‌دهندگان و علاقه‌مندان
دلیل محبوبیت : فدورا به خاطر ارائه جدیدترین نرم‌افزارها و فناوری‌ها شناخته می‌شود. این سیستم عامل توسط Red Hat، یکی از بازیگران اصلی دنیای لینوکس ، پشتیبانی می‌شود و اغلب توسط توسعه‌دهندگانی که می‌خواهند با فناوری‌های پیشرفته کار کنند، مورد استفاده قرار می‌گیرد.
ویژگی‌ها : جدیدترین نرم‌افزار، عالی برای توسعه، پشتیبانی‌شده توسط Red Hat.
۴. آرچ لینوکس Arch Linux
مخاطب : کاربران پیشرفته و متخصصان برنامه‌نویسی
دلیل محبوبیت : آرچ لینوکس برای کسانی است که می‌خواهند سیستم خود را به طور کامل سفارشی سازی کنند. Arch یک توزیع با آپدیت تدریجی است، به این معنی که دائماً به‌روزرسانی می‌شود و به کاربران کنترل کاملی بر آنچه روی سیستمشان نصب می‌شود، میدهد.
ویژگی‌ها : مینیمالیستی، قابلیت شخصی‌سازی بالا، انتشارهای غلتان.
۵. سنت او اس Centos
مخاطب : سرورها و شرکت‌ها
دلیل محبوبیت : CentOS مبتنی بر Red Hat Enterprise Linux (RHEL) است و معمولاً برای محیط‌های سرور استفاده می‌شود. این سیستم عامل رایگان است و پایداری طولانی مدتی را ارائه میدهد که برای کسب‌وکارها و مراکز داده ایده‌آل است.
ویژگی‌ها : پایداری در سطح سازمانی، پشتیبانی بلندمدت.
۶. مینت Mint
مخاطب : مبتدیان و کسانی که از ویندوز به ویندوز مهاجرت می‌کنند
دلیل محبوبیت : لینوکس مینت یک توزیع با کاربری آسان است که از نظر ظاهری و حسی شبیه به ویندوز است. این توزیع برای کاربرانی که در لینوکس تازه‌کار هستند، انتخاب خوبی است.
ویژگی‌ها : ساده، کاربرپسند و آماده استفاده بلافاصله پس از نصب.
چرا از توزیع‌های لینوکس استفاده کنیم؟
توزیع‌های لینوکس به طور گسترده مورد استفاده قرار می‌گیرند زیرا یک سیستم عامل انعطاف‌پذیر، امن و مقرون به صرفه ارائه هستند. در اینجا دلایل اصلی استفاده از توزیع‌های لینوکس آورده شده است:
۱. رایگان و متن‌باز
بیشتر توزیع‌های لینوکس رایگان هستند و نیازی به پرداخت هزینه مجوز ندارند.
آنها متن‌باز هستند و به کاربران امکان مشاهده، تغییر و توزیع کد را می‌دهند.
2. قابل سفارشی سازی
لینوکس به کاربران اجازه میدهد ظاهر و عملکرد سیستم عامل را مطابق با نیازهای خود تغییر دهند.
کاربران می‌توانند از بین محیط‌های دسکتاپ، سیستم‌های فایل و ابزارهای متنوع، یکی را انتخاب کنند.
۳. امنیت
لینوکس در مقایسه با بسیاری از سیستم عامل‌های دیگر، بسیار امن و در برابر ویروس‌ها و بدافزارها آسیب‌پذیرتر است.
به‌روزرسانی‌های منظم و مجوزهای قوی کاربر، امنیت سیستم را افزایش میدهد.
۴. بهره‌وری منابع
لینوکس می‌تواند به طور کارآمد روی سخت‌افزارهای قدیمی یا ضعیف اجرا شود و قابلیت استفاده از دستگاه‌های قدیمی را افزایش دهد.
توزیع‌های سبکی مانند لوبونتو و پاپی لینوکس برای سیستم‌هایی با منابع محدود طراحی شده‌اند.
۵. توسعه و برنامه‌نویسی
توزیع‌های لینوکس به دلیل سازگاری با زبان‌ها و ابزارهای برنامه‌نویسی، برای توسعه نرم‌افزار ایده‌آل هستند.
بسیاری از توزیع‌ها شامل کامپایلرها، ویرایشگرها و ابزارهای اشکال‌زدایی از پیش نصب‌شده هستند.
۶. گزینه‌های متنوع
لینوکس توزیع‌های متنوعی را متناسب با موارد استفاده مختلف، مانند استفاده شخصی، سرورها، بازی یا آموزش، ارائه میدهد.
مثال‌ها: اوبونتو (کاربرد عمومی)، سنت‌او‌اس (سرورها)، کالی لینوکس (امنیت).
۷. پایداری و قابلیت اطمینان
توزیع‌های لینوکس به دلیل پایداری‌شان ، به خصوص در محیط‌های سرور، شناخته شده‌اند .
آنها به دلیل عملکرد مداومشان، به طور گسترده در سیستم‌های حیاتی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
۸. حمایت فعال جامعه
یک جامعه جهانی بزرگ از طریق انجمن‌ها، ویکی‌ها و منابع آنلاین پشتیبانی گسترده‌ای ارائه میدهد.
این امر عیب‌یابی و یادگیری را برای کاربران در تمام سطوح آسان‌تر میکند.
انتخاب توزیع مناسب لینوکس
انتخاب توزیع مناسب لینوکس به نیازهای شما بستگی دارد. در اینجا چند عامل برای بررسی وجود دارد:
سطح تجربه : اگر در لینوکس تازه‌کار هستید، بهتر است با یک توزیع مناسب برای مبتدیان مانند Ubuntu یا لینوکس Mint شروع کنید. اگر باتجربه‌تر هستید یا به یک محیط تخصصی نیاز دارید، می‌توانید فدورا، دبیان یا آرچ لینوکس را در نظر بگیرید.
مورد استفاده : برای استفاده عمومی از دسکتاپ، اوبونتو یا مینت انتخاب‌های بسیار خوبی هستند. اگر در حال راه‌اندازی یک سرور هستید، ممکن است بخواهید CentOS یا Debian را انتخاب کنید. توسعه‌دهندگان اغلب Fedora یا Arch را برای جدیدترین نرم‌افزارهایشان ترجیح می‌دهند.
منابع سیستم : برخی از توزیع‌ها نسبت به بقیه منابع کمتری مصرف می‌کنند. اگر با سخت‌افزار قدیمی‌تر کار می‌کنید، توزیع‌هایی مانند Lubuntu یا Xubuntu طوری طراحی شده‌اند که روی دستگاه‌های با مشخصات پایین‌تر نیز به طور کارآمد اجرا شوند.
